Banken in een spagaat

Als gevolg van de kredietcrisis kijken overheden en centrale bankiers opnieuw naar de kapitalisatie van de  financiële sector. De kredietcrisis heeft ook geleid tot een economische recessie. Overheden drukken banken op het hart om toch vooral krediet te blijven verstrekken, omdat dit de smeerolie is voor de economie. Zie hier meteen de spagaat waarin banken zitten. Enerzijds moeten ze meer eigen vermogen aanhouden en anderzijds mag er geen rem op kredietverlening. Waarom bijten deze twee zaken elkaar?

Medio september zaten de centrale bankiers bij elkaar en spraken ze over hervormingen in de financiële sector. Zo is er onder andere gesproken over het invoeren van een zogenoemde ‘leverage ratio’. Deze ratio geeft aan hoeveel een bank maximaal mag uitlenen ten opzichte van zijn buffers. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) becijferde dat als de leverage ratio 25 zou bedragen de banken in in Europa en de Verenigde Staten gezamenlijk USD 875 miljard aan nieuwe aandelen moeten uitgeven. ING heeft een leverage ratio van 36.

Een andere mogelijkheid om te voldoen aan deze eisen is het verkorten van de balans. Dit betekent feitelijk minder geld uitlenen. Met deze maatregel geven de banken geen gehoor aan wat overheden willen. Deze willen namelijk dat banken – juist in deze tijd – ondernemingen blijven financieren.

De banken kunnen hun balans verkorten door leningsportefeuilles ‘off-balance’ te brengen, oftewel te securitiseren. Maar was hier de kredietcrisis niet door ontstaan?In haar Themabericht van juli 2009 ‘Heeft financiële innovatie nog toekomst‘ zegt de Rabobank het volgende over securitisatie:

“Hoewel securitistatie heeft bijgedragen aan de huidige crisis, mogen we niet vergeten dat het ook een belangrijk ingrediënt was voor de welvaartsgroei in de afgelopen jaren. Via securitisatie kunnen banken beter hun financiële risico’s spreiden, waardoor meer krediet beschikbaar is. Hiervan profiteert het bedrijfsleven, dat rendabele investeringen makkelijker kan financieren, die innovatie en daarmee economische groei kunnen stimuleren. Daarommoeten we er voor waken niet het kind met het badwater weg te gooien, maar we moeten wel de lessen leren die het verleden nu aanreikt. Om ook in de toekomst te profiteren van securitisatie zijn eenvoudigere kredietproducten, meer transparantie en beter liquiditeitsrisicobeheer noodzakelijk.”

We zien in de markt alweer een lichte opleving van het ‘verpakken’ van leningsportefeuilles. De eerst bank die weer een stap heeft gezet op de markt voor gesecuritiseerde leningen is het Britse Lloyds. Het zal ongetwijfeld niet lang duren voordat andere banken volgen. Met de juiste aanvullende eisen van toezichthouders en overheden is dit voor banken waarschijnlijk de enige manier om uit de spagaat te geraken.